Ý chí là một trong những thuật ngữ thường xuyên nghe trong cuộc sống. Nó ám chỉ một đức tính tốt đẹp mà bất cứ ai cũng nên sở hữu. Song không phải ai cũng hiểu rõ đặc điểm và cách rèn luyện ý chí bản lĩnh, kiên cường. Vậy ý chí là gì, làm sao để hiểu và chinh phục nó thành công? Cùng chúng tôi tìm hiểu nhé!
Ý chí là gì?
Ý chí là đặc tính dùng để chỉ khả năng kiên cường, bền bỉ, gan dạ và không ngần ngại chinh phục mọi thử thách, khó khăn. Ý chí thúc đẩy con người tạo ra những hành động tích cực tùy theo sức mạnh và năng lực của mỗi cá nhân. Đặc biệt nó phụ thuộc nhiều vào tâm lý trong từng giai đoạn khác nhau.
Đặc điểm của ý chí là gì?
Ý chí thường sẽ có các đặc điểm sau đây:
Tính mục đích
Tính mục đích là điểm đặc trưng dễ nhận diện nhất ở ý chí. Có mục tiêu rõ ràng, cụ thể cùng với hành vi kiên định, ý chí của bạn mới nhận biết và dễ dàng thực hiện. Mục đích của ý chí mang tính nội dung, do đó phụ thuộc vào thế giới quan của từng người.
Chẳng hạn như: Mục đích của trộm cắp là cướp của, thậm chí tước đoạt mạng sống của người khác. Trong khi đó mục đích của người chính trực, văn minh lại là một nền giáo dục tốt, đặt lợi ích nhân dân, tổ quốc trên tất thảy.
Tính độc lập
Độc lập tức là tự đưa ra quyết định và thực hiện các hành động theo ý kiến cá nhân mà không chịu tác động bởi người khác. Tính độc lập trong ý chí chính là không tuân theo chỉ đạo của bất kỳ ai ngoài bản thân, tuy nhiên cũng không đồng nghĩa với việc bảo thủ, bướng bỉnh hoặc bắt chước một cách không có ý thức.
Tính quyết đoán
Quyết đoán là tính cách tự đưa ra quyết định một cách nhanh chóng, nhất trí, kịp thời và hoàn toàn không dao động bởi những luồng ý kiến khác. Tính quyết đoán thường đi cùng với niềm tin trọn vẹn và mang tính tích cực, chứ không phải là hành động thiếu cân nhắc, bồng bột.
Thông thường người có khả năng quyết đoán sẽ đi đôi với tính tình cương trực, dũng cảm, dám nghĩ dám làm, kèm theo hành động dứt khoát, đúng lúc, không do dự hay hoài nghi.
Tính bền bỉ
Bền bỉ có mối liên kết cực kỳ chặt chẽ với ý chí. Nếu không có tính kiên trì, bền bỉ, bạn rất khó để gặt hái được mục đích trong thời gian mong muốn. Hơn nữa với tính bền bỉ, bạn sẽ không đối mặt thường xuyên với cảm giác chán nản, mệt mỏi, nhụt chí. Thay vào đó có thêm sức mạnh để hoàn thiện mục tiêu đặt ra.
Tính tự chủ
Tự chủ tức là biết cách làm chủ cảm xúc, suy nghĩ và kiểm soát được mọi hành vi của bản thân. Tính tự chủ không chỉ giúp bạn hạn chế những cơn giận dữ, buồn chán, hoang mang, hoài nghi… không cần thiết, mà còn đem lại sự thoải mái cho những người xung quanh.
Đơn giản, tự chủ chính là tự kiềm chế ý nghĩ, cảm xúc của bản thân, đặc biệt tốt trong các mối quan hệ giữa cá nhân với cá nhân.
Các yếu tố tạo nên ý chí là gì?
Có 3 yếu tố giúp tạo nên ý chí kiên định, bền vững đó là kiến thức, niềm tin và mục tiêu. Cả ba kết hợp lại với nhau có thể thúc đẩy con người trở thành bản thể tốt hơn, cụ thể như sau:
- Nền tảng kiến thức: Có kiến thức, con người mới học hỏi, khám phá, phân tích và dễ dàng gặt hái được thành công. Như vậy có thể nói kiến thức tạo tiền đề cho con người hành động.
- Niềm tin kiên định: Nhắc đến niềm tin là nhắc đến ý chí kiên định. Có niềm tin, con người mới nhận thức được các hành động của họ, từ đó hướng bản thân thực hiện theo phương pháp đề ra để đến được thành công thuận lợi.
- Mục tiêu lớn: Mục tiêu càng lớn, càng thúc đẩy ý chí hình thành và phát triển. Tuy nhiên mục tiêu phải đi cùng với thực tế, sức lực, khả năng.
Phương pháp rèn luyện ý chí hiệu quả
Ý chí có thể được rèn luyện bằng nhiều cách thức khác nhau, bạn chỉ cần có đủ các yếu tố gồm nhận thức, quyết định và hành động. Tóm lại để có được ý chí kiên định bạn cần có suy nghĩ sáng suốt, có kế hoạch rõ ràng, tinh thần quyết tâm và hành động bền bỉ, không do dự. Cụ thể từng phương pháp rèn luyện ý chí sẽ như sau:
Chia nhỏ các mục tiêu và kiên trì hành động
Bởi vì bạn đang bắt đầu luyện tập ý chí, nên hãy tìm ra những mục tiêu nhỏ ngắn hạn và tương đối dễ thực hiện. Có như thế mới đảm bảo không tạo áp lực lớn trong quá trình thực hiện mục tiêu. Dù đích đến lớn hay nhỏ, bạn cũng nên dành thời gian vạch rõ lộ trình, kế hoạch thành từng mục nhỏ, kèm với thời gian dự kiến hoàn thành.
Chia nhỏ các mục tiêu, hoàn thành theo kiểu cuốn chiếu và kiên trì hành động sẽ giúp bạn đạt được kết quả tốt và nhanh hơn.
Rèn luyện thể thao
Phương pháp luyện ý chí này thoạt tiên có vẻ không liên quan đến vấn đề chúng ta đang đề cập. Song, khoa học lại chứng minh rằng tập thể thao rất hiệu quả trong việc duy trì ý chí nghị lực tinh thần, chứ không riêng gì vai trò tốt cho sức khỏe.
Giao lưu nhiều hơn
Thực hiện mục tiêu với người bạn đồng hành có cùng chí hướng thực sự tốt hơn so với làm việc một mình. Bởi trong giai đoạn vất vả, khó khăn, các bạn có thể hỗ trợ, thúc đẩy nhau để công việc thuận lợi, trơn tru hơn.
Xem thêm:
Biết hạnh phúc với những thành quả dù nhỏ
Không chỉ kiên nhân thực hiện mục tiêu đã đề ra, bạn cũng nên tự khen thưởng chính mình trong quá trình hoàn thiện. Dù chỉ là công việc nhỏ nhất, cũng có thể trở thành động lực giúp tăng ý chí và có nhiều sức mạnh hơn để hoàn thành mục tiêu lớn.
Mối quan hệ giữa ý chí và tình cảm, nhận thức
Ý chí và nhận thức
Nhận thức tức là khả năng đưa ra phân tích, trừu tượng và khái quát hóa các kiến thức trong cuộc sống xung quanh. Nhận thức giúp con người tiếp cận với nhiều vấn đề, củng cố trí nhớ và chế biến tư duy, có nghĩa là nhận thức làm cho ý chí có nội dung.
Hơn nữa dựa vào nhận thức, ý chí sẽ khởi động, điều chỉnh hành vi sao cho đạt được mục đích cần thiết. Có nhận thức, con người ắt có hành động, suy nghĩ chín chắn để tìm ra giải pháp đạt được mục đích hiệu quả.
Ý chí và tình cảm
Tình cảm và ý chí được đánh giá là có mối liên quan mật thiết với nhau. Theo đó ý chí thể hiện tình cảm. Tình cảm kích thích con người hành động và chịu sự kiểm soát của ý chí. Tuy nhiên tình cảm và ý chí đôi khi cũng trái ngược nhau, tức là ý chí của bạn có thể lớn mạnh khi bạn rơi vào trạng thái tuyệt vọng, tức giận, đau khổ…
Xem thêm:
Bài viết trên đây là tất tật thông tin hữu ích về khái niệm ý chí là gì, các yếu tố làm nên ý chí cũng như đưa ra một số gợi ý giúp bạn rèn luyện ý chí hiệu quả. Mong rằng các nội dung này sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình thực hành nhé.
