Nhu cầu cá nhân chính là những nhu cầu cấp thiết và cốt lõi mà bất kỳ ai cũng mong muốn có được. Vậy thực tế nhu cầu cá nhân là gì, có những loại căn bản nào? Hãy cùng Thanh Bình Psy tìm hiểu bản chất của nhu cầu cá nhân và các thông tin liên quan qua bài viết dưới đây nhé.
Nhu cầu cá nhân là gì?
Nhu cầu cá nhân là sự cần thiết một cái gì đó cụ thể của con người. Các nhu cầu cá nhân thường mang tính tương đối, tạo thành một hệ thống nhiều tầng lớp có thể liên quan hoặc không liên quan đến nhau.
Nhìn chung, nhu cầu chính là trạng thái tâm lý biểu hiện sự ham muốn của con người. Đó có thể là tinh thần, vật chất hoặc cao hơn thế. Tùy vào sự nhận thức, trình độ, môi trường sống và tâm sinh lý mỗi người, mà nhu cầu cá nhân sẽ có sự khác nhau về mức độ.
Tháp Maslow nhu cầu cá nhân và ứng dụng trong đời sống
Qua những thông tin ở trên mọi người đã hiểu nhu cầu cá nhân là gì rồi. Vậy tháp Maslow là gì? Đây là một trong những mô hình miêu tả cụ thể về nhu cầu cơ bản của con người. Đó là các nhu cầu liên quan đến sinh lý, an toàn, xã hội, được tôn trọng và thể hiện. Tháp nhu cầu này được nghiên cứu và phát triển bởi nhà tâm lý học Abraham Maslow. Ông là người Do Thái, gốc Nga đã di cư đến sinh sống tại Mỹ. Bởi điều kiện cuộc sống lúc nhỏ luôn bị ghẻ lạnh, coi thường nên ông chỉ biết làm bạn cùng sách vở và sớm thể hiện trí thông minh từ nhỏ. Trong suốt cuộc đời của ông có nhiều di sản nghiên cứu về tâm lý quan trọng, điển hình như tháp nhu cầu Maslow.
Cho đến hiện tại tháp Maslow vẫn được ứng dụng nhiều trong đời sống, cụ thể là trong ngành Marketing. Các doanh nghiệp thường áp dụng tháp nhu cầu để phân tích insight của khách hàng. Qua đó chia ra những nhóm đối tượng tương đồng phù hợp với phân khúc sản phẩm hợp lý. Điều này giúp cho doanh nghiệp thực thi đúng chiến lược tiếp thị với nhóm khách hàng thích hợp. Nhờ đó góp phần mang lại nhiều lợi nhuận hơn cho doanh nghiệp.
Các nhu cầu cơ bản của con người
Nhu cầu cá nhân cơ bản được phân cấp theo Maslow như sau:
Nhu cầu về thể chất và sinh lý
Thể chất và sinh lý vốn là những nhu cầu thiết yếu và được con người ưu tiên hàng đầu. Trong đó nhu cầu thể chất bao gồm không khí, thực phẩm, nước uống, bài tiết, vận động, ngủ, nghỉ ngơi… Qua đó tạo điều kiện để cơ thể duy trì sự sống, phát triển cả sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.
Nhu cầu an toàn
Đây là nhu cầu tiếp theo trong bảng phân cấp Maslow. Theo đó sau khi có được nhu cầu về thể chất, sinh lý, con người sẽ quan tâm đến tính an toàn, độ an ninh đối với nơi ở và cả tinh thần.
Nhu cầu tình cảm
Loại khác của nhu cầu cá nhân là gì? Đó là nhu cầu tình cảm gắn liền với các mối quan hệ giữa người với người. Đó có thể là quan hệ gia đình, người thân, bạn bè, người yêu, đồng nghiệp… Các nhu cầu về tình cảm được xếp vào dạng nhu cầu ở mức cao và bao hàm cả sự cho và nhận.
Người không được đáp ứng nhu cầu tình cảm, thường dễ rơi vào tình trạng chán nản, buồn tẻ và cô lập. Do đó mỗi cá nhân đều nên có cho mình những mối quan hệ chất lượng.
Nhu cầu được tôn trọng
Tôn trọng là nhu cầu khá lớn trong hệ thống các nhu cầu của Maslow. Nó đem đến cho con người sự tự tin và khả năng độc lập. Giả sự sự tôn trọng không đạt được, cá nhân thường rơi vào cảm xúc tiêu cực, họ cho rằng bản thân kém cỏi và không được người khác chấp nhận. Dần dần hình thành sự cô độc và tự ti.
Nhu cầu tự hoàn thiện
Nhu cầu tự hoàn thiện chính là nhu cầu cao nhất trong cấp bậc phân loại của Maslow. Theo thống kê, chỉ có khoảng 1% dân số trưởng thành có được mức độ này. Nếu nhu cầu tự hoàn thiện được đáp ứng sẽ thúc đẩy tính sáng tạo, cảm giác tự tin, yêu đời và khả năng tự hoàn thiện ở mỗi cá thể.
Phân loại nhu cầu cá nhân là gì?
Nhu cầu của con người được chia thành nhiều loại bao gồm:
- Sự an toàn: Giúp xua tan nhiều mối lo lắng.
- Sự vui vẻ: Giúp bạn có thêm sức mạnh, cảm thấy lạc quan, yêu đời, yêu người.
- Sự công nhận: Giúp bạn tự tin và không cảm thấy bị đánh giá thấp.
- Sự kết nối: Giúp bạn có nhiều mối quan hệ và không cảm thấy cô đơn.
- Sự thể hiện: Mang đến ý nghĩa của cuộc sống.
- Kiến thức: Giúp bạn không cảm thấy bế tắc và tự tin phát triển bản thân.
- Sự đóng góp: Khiến bạn cảm thấy hài lòng khi giúp đỡ ai đó.
Các nhu cầu trên có thể khác nhau với từng đối tượng. Thông thường sẽ phụ thuộc vào lĩnh vực nghề nghiệp, kiến thức, và hệ tư tưởng mà họ tạo ra cho chính mình. Ví dụ, người làm nghệ sĩ sẽ thiên về nhu cầu thể hiện, kết nối. Trong khi người làm kinh doanh sẽ cần nhu cầu công nhận, thể hiện và đóng góp.
Nhu cầu cá nhân trong chăm sóc sức khỏe
Các nhu cầu cá nhân là gì trong chăm sóc sức khỏe? Đó chính là những nhu cầu điển hình như:
Nhu cầu về oxy
Oxy vốn là yếu tố cần thiết và quan trọng hơn bao giờ hết, quyết định đến khả năng sinh tồn của tất cả mọi người. Nhờ có oxy, cơ thể bạn đảm bảo được quá trình hô hấp, tăng sinh năng lượng cho các tế bào hoạt động.
Đối với người bệnh liên quan đến phổi như hen suyễn, phổi tắc nghẽn… hoặc bệnh nhân đang điều trị tại khoa hồi sức tích cực, các bác sĩ sẽ tiến hành đánh giá tình trạng oxy hóa trong máu liên tục để chắc chắn rằng đường thở thông thoáng và nồng độ oxy đầy đủ.
>> Xem thêm: Bệnh rối loạn khí sắc là gì? Những điều cần biết về bệnh rối loạn khí sắc.
Nhu cầu về nước
Tương tự như oxy, nước cũng đóng vai trò không thể thiếu để duy trì sự sống. Tùy vào thể trạng mỗi người mà nhu cầu về nước sẽ khác nhau. Chẳng hạn càng ở khu vực có khí hậu nóng ẩm, bạn cần bổ sung nhiều nước hơn người ở khu vực lạnh.
Bạn nên cân nhắc liều lượng cấp nước phù hợp với chức năng của tim và thận. Bởi vì nếu dư nước, tim, thận có nguy cơ suy yếu, thậm chí gây sưng phù ở các mô. Ngược lại, việc thiếu hụt nước khiến quá trình chuyển hóa bị gián đoạn và khó khăn hơn.
Nhu cầu về thực phẩm
Thực phẩm là nguồn năng lượng cần thiết giúp cơ thể duy trì sự tồn tại. Vấn đề về dinh dưỡng luôn được quan tâm cao bởi nếu không ăn uống đầy đủ các chất cần thiết, có thể dẫn đến nhiều triệu chứng nguy hiểm như buồn nôn, rối loạn tiêu hóa, mất khả năng nhai hoặc nuốt, dị ứng thực phẩm…
Đối với người bệnh nội khoa nặng hoặc hậu phẫu, mức độ dinh dưỡng vẫn yêu cầu cao, tuy nhiên vì khó cung cấp theo cách thức thông thường, nên sẽ cần đến các phương tiện hỗ trợ bằng ống hoặc truyền tĩnh mạch.
>> Xem thêm: Nhận biết dấu hiệu suy nhược thần kinh.
Nhu cầu loại bỏ chất thải
Sau khi tiêu thụ thực phẩm, nước, tiếp đến con người sẽ cần nhu cầu loại bỏ chất thải. Mục đích của nhu cầu này là kích thích quá trình chuyển hóa diễn ra thuận lợi, giúp cơ thể cảm thấy thoải mái. Sự loại bỏ chất thải có thể diễn ra theo nhiều hình thức khác nhau là qua phổi, da, gan, thận và đường ruột.
Những trường hợp các chất thải rắn và chất lỏng tích tụ rất dễ hình thành nên các bệnh lý nghiêm trọng, do đó bạn cần theo dõi sát nhu cầu này. Đặc biệt là trẻ nhỏ, người già yếu, người đang mắc bệnh nặng, hôn mê.
Xem thêm:
Nhu cầu nghỉ ngơi
Giấc ngủ và nghỉ ngơi là các nhu cầu cá nhân quan trọng không kém nhu cầu nước, thực phẩm hay thở. Mặc dù việc ngủ nghỉ có thể không đe dọa đến sức khỏe ngay lập tức nhưng có thể bào mòn cơ thể trong thời gian dài thông qua một số bệnh lý rối loạn khác nhau. Đặc biệt là bệnh tâm thần.
Do vậy, một sức khỏe tốt cần chú trọng đến chất lượng giấc ngủ và thời gian nghỉ ngơi trong ngày. Nếu bạn khó ngủ, hãy bắt đầu với vài thói quen hiệu quả như massage lưng, ngâm bồn nước nóng, uống sữa ấm…
Nhu cầu về hoạt động thể chất
Hoạt động thể chất luôn là nhu cầu cần thiết giúp duy trì sự toàn vẹn cho tâm trí và sức cơ. Qua đó hỗ trợ cơ thể tăng cường lưu thông và hô hấp, tránh được nhiều bệnh tật không mong muốn. Ngay cả người bệnh sau khi phẫu thuật hoặc bệnh nhân bất động, cũng được các bác sĩ khuyên nên vận động nhẹ để tránh teo cơ, cứng khớp. Tuyệt đối không để cơ thể đối diện với tình trạng nằm lâu, không vận động nhiều ngày để tránh nguy hiểm nhé.
Nhu cầu về tình dục
Tình dục về cơ bản là nhu cầu cần thiết hỗ trợ sức khỏe con người được thăng hoa và thỏa mãn. Nhu cầu về tình dục xuất hiện ở hầu hết những người trưởng thành, do đó bạn không cần phải ngại ngùng, thay vào đó là tận hưởng trong phạm vi cho phép để giúp sức khỏe thể chất và tinh thần được thoải mái.
Lời khuyên của các chuyên gia là bạn nên giữ chuyện tình dục hàng ngày đảm bảo 2 điều: Phù hợp với sức khỏe, phù hợp với mong muốn. Từ đó, giữ cơ thể luôn khỏe mạnh cũng như đảm bảo trạng thái tinh thần luôn thoải mái nhất có thể.
Nhu cầu ổn định thân nhiệt
Loại khác của nhu cầu cá nhân là gì về mặt sức khỏe? Nhu cầu ổn định thân nhiệt giúp quá trình chuyển hóa của cơ thể được trơn tru, thuận lợi. Do đó bạn nên điều chỉnh nhiệt độ sao cho phù hợp với thân nhiệt. Ví dụ nếu đang bị hạ thân nhiệt, hãy tích cực sưởi ấm. Trong trường hợp trời quá nóng, đừng quên tìm cách đi vào chỗ mát, hạ nhiệt cho cơ thể. Nếu không, bạn có thể đối diện với nhiều vấn đề nguy hiểm. Thậm chí còn có thể mất mạng nếu không được chăm sóc đúng lúc.
Xem thêm:
Lời kết
Bài viết trên đây là các thông tin thú vị giúp bạn nắm rõ hơn về khái niệm, đặc điểm, các loại nhu cầu cá nhân là gì. Từ đó hiểu bản thân đang ở mức độ nhu cầu nào nhé. Nếu bạn đang cần tìm hiểu kỹ hơn về các nhu cầu của bản thân, đừng ngại liên hệ với Thanh Bình PSY. Đội ngũ tư vấn tâm lý chuyên nghiệp của chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu mình cần gì. Từ đó, có được những lựa chọn tốt nhất trong việc chăm sóc bản thân cũng như phấn đấu cho cuộc sống sau này.
